O οξύς μετεγχειρητικός πόνος και η αντιμετώπισή του

Αν και η έννοια του πόνου είναι γνωστή σε όλους μας εντούτοις τι σημαίνει ακριβώς είναι δύσκολο να καθοριστεί και αυτό γιατί ο πόνος αποτελεί ουσιαστικά μια προσωπική εμπειρία και όχι ένα «ερέθισμα-απάντηση» σύμπλεγμα.

Φανή Ματθαιοπούλου
Αναισθησιολόγος 

Η χρησιμότητα του είναι βέβαιη διότι κινητοποιεί τον άνθρωπο προς αναζήτηση της αιτίας και της θεραπείας, άρα είναι σωτήριος για την ζωή του. Μπορεί όμως από την άλλη πλευρά να είναι τόσο ενοχλητικός και δυσβάστακτος ώστε να τον καθιστά αδύναμο να χαρεί δημιουργικά τη ζωή του. Η ίδια η χειρουργική πράξη είναι συνδεδεμένη άρρηκτα με τον πόνο. Ο χειρουργός για να θεραπεύσει τον ασθενή άθελα του προκαλεί πόνο. Είναι χρήσιμο λοιπόν να δούμε τι εργαλεία διαθέτουμε στη φαρέτρα μας για την αντιμετώπιση του μετεγχειρητικού πόνου.

Φάρμακα για την αντιμετώπιση του μετεγχειρητικού πόνου:

• Μη οπιοειδή αναλγητικά (παρακεταμόλη, μη κετοστεροειδή αντιφλεγμονώδη).
• Οπιοειδή (κωδείνη, τραμαδόλη, πεθιδίνη, μορφίνη, φεντανύλη).
• Τοπικά αναισθητικά.
• Συμπληρωματικά αναλγητικά φάρμακα.

Περιοχικοί αποκλεισμοί νεύρων.

• Κεντρικοί (επισκληρίδιος, υπαραχνοειδής)
• Περιφερικοί (πλέγματα, περιφερικά νεύρα)

Διήθηση ιστών με τοπικά αναισθητικά

• Διήθηση χειρουργικής τομής με τοπικά αναισθητικά
• Συνεχής έγχυση τοπικών αναισθητικών στο τραύμα ή σε κοιλότητες (ενδαρθρικά)

Πολυδύναμη αναλγησία

Αποτελεί τον συνδυασμό δύο ή περισσοτέρων αναλγητικών φαρμάκων, που δρουν σε διαφορετικούς μηχανισμούς πρόκλησης και μετάδοσης του πόνου. Έχει σκοπό την επίτευξη της καλύτερης δυνατής αναλγησίας με ελάχιστες παρενέργειες. Ο αποτελεσματικός έλεγχος του μετεγχειρητικού πόνου αποτελεί πλέον αναπόσπαστο μέρος της περιεγχειρητικής αντιμετώπισης του ασθενούς. Η αντιμετώπιση του λοιπόν, αφενός αποτελεί ανθρωπιστικό καθήκον, αφετέρου περιορίζει την συχνότητα και βαρύτητατων μετεγχειρητικών επιπλοκών, επιταχύνει την ανάρρωση, ελαττώνει το κόστος νοσηλείας και μειώνει την προδιάθεση εμφάνισης χρόνιου πόνου.